Har xil turdagi insholarni qanday yozish, bo’sh sahifa qo’rquvini yengish va bolangiz yozishni yoqtirmasa yoki xoxlamasa nima qilish kerak.

  1. Insho yozishni qayerdan boshlash kerak
  2. Insho tuzulishi 
  3. Nega insho yozish foydali
  4. Qanday qilib insho yozishda ochiq bo’lish kerak

Insho - bu berilgan mavzu bo'yicha muhokama, matnda o'z his-tuyg'ulari va fikrlarini taqdim etish. Maktabda insholar boshlang'ich sinflardan yoziladi - dastlab bu rasmlarning tavsifi yoki derazadan qaraganda tashqarida ko’rinib turgan tabiat ko’rinishini tariflab yozish. O'rta maktabda o'smirlarga adabiy asarlarni tahlil qilish va abadiy mavzular bo'yicha mulohaza yuritish taklif etiladi: do'stlik va sevgi, hayot va o'lim, kasb tanlash. Maktab o‘quvchilari nafaqat adabiyot, balki tarix, ijtimoiy fanlar va chet tillaridan ham insho yozadilar.

Yozma tilni yaxshi bilish nafaqat o'qishda ajralmas hisoblanadi - kelajakda bu mahorat ishda raqobatdosh ustunlikka va hatto asosiy daromad manbaiga (jurnalistika, kopirayterlik, bloggerlik) aylanishi mumkin.  

Ushbu maqolada siz turli xil insholarni yozish bo'yicha bosqichma-bosqich qo'llanmani, shuningdek, bolangizga ixcham va qiziqarli matnlarni yaratishga yordam beradigan universal texnika va maslahatlarni topasiz.

Insho yozishni qayerdan boshlash kerak

Bo'sh varaqdan qo'rqish - bu matn yozishda bolaning birinchi muammosi. Kirish insho ustida ishlashning muhim va juda qiyin qismidir. Quyidagi amallarni bajarish farzandingiz uchun bu vazifani osonlashtiradi.

1-qadam: Mavzu haqida o'ylang

Avvalo, matnda nima haqida gaplashmoqchi ekanligingizni tushunishingiz kerak. Farzandingizni berilgan insho mavzusida og'zaki fikr yuritishga taklif qiling. Agar u juda keng tuzilgan bo'lsa, uni aniqlashtirishga va ushbu mavzuga mos keladigan fikrlarni shakllantirishga yordam bering.

2-qadam: Qoʻshimcha maʼlumotlarni o'rganing  

Ko'pincha insho yozish uchun qo'shimcha ma'lumot talab qilinishi mumkin. Misol uchun, insho adabiy asarga asoslangan bo'lsa, bola uni nafaqat o'qishi, balki muallifning shaxsiyati va u ishlagan davrni ham tasavvur qilishiga ishonch hosil qiling. Ushbu ma'lumotlar inshoda aks ettirilishi mumkin bo'lgan fikrlarni keltirib chiqaradi.

Insho tuzilishi

Har qanday insho kirish, asosiy qism va xulosadan iborat. Kirish odatda o'quvchini mavzu bilan tanishtiradi. Qoida tariqasida, u matnning 20%   dan ko'p bo'lmagan qismini egallaydi. Asosiy qismda bayon qilingan mavzuni ochib berish va tushuntirish kerak. Xulosa natijalarni umumlashtiradi. Uning hajmi kirish hajmidan oshmasligi kerak.

Biroq, insho turiga qarab, uning tuzilishi har xil bo'ladi. Maktab adabiyoti darslarida insholarning uchta asosiy turi mavjud bo'lib, ularning har biri o'z maqsadiga ega va individual yondashuvni talab qiladi.

Ta’riflovchi insho qanday yoziladi (xarakterli)

Tasviriy insho har qanday hodisalarni, ularning belgilarini va ular haqida mulohazalarni tasvirlashni o'z ichiga oladi. Ta'rif mavzusi qahramonlarning ichki va tashqi portretlari, rasmlar, tabiat va boshqalar bo'lishi mumkin.

Bunday insholar uchun mavzularga misollar:( O’. Hoshimov) ning - “ Sariq devni minib”, ( J. Swift) ning - “ Gulliverning sayohatlari”.

Quyidagi namunaga muvofiq tavsiflovchi insho rejasini tuzish mumkin.

Insho mavzusining taqdimoti. Agar insho haqiqiy shaxs haqida bo'lsa, unda talaba bu odam kimligini, qachon yashaganini va nima bilan mashhur bo'lganligini, agar qahramon haqida bo'lsa, uning syujetdagi rolini ko'rsatishi kerak.

Insho mavzusining asosiy xususiyatlari. Ikkinchi qismda siz shaxs yoki xarakterning tashqi ko'rinishi va xarakteri haqida gapirishingiz yoki ob'ekt yoki hodisaning xususiyatlarini tasvirlashingiz kerak. Bola nafaqat xususiyatlarni sanab o'tishi, balki tavsif mavzusini ajratib turadigan xususiyatlarni ta'kidlashi, ular qanday namoyon bo'lishini va nimaga ta'sir qilishini aytib berishlari muhimdir.

Insho mavzusi haqida talabaning fikri. O'quvchi predmetning unda qanday his-tuyg'ularni va fkirlarni uygotayotganini ayta oladi, berilgan mavzu bo'yicha o`z fikrini bildira oladi. Adabiy asarlar va hayotiy voqealar bilan parallellik qilish mumkin.

Ushbu qismning oxirida siz tavsif mavzusiga shaxsiy munosabatingizni bildirishingiz kerak. Agar bola qahramon, xarakter yoki voqeani yoqtirmasa, u bu haqda yozishga to'liq haqli. Asosiysi, o'z pozitsiyangiz bilan bahslashish, ya'ni sababini tushuntirish.

Xulosa . Ta'riflovchi inshoning oxirgi qismida yuqoridagilardan qisqacha xulosa bo'lishi kerak. Farzandingizga savolga javob berishga yordam bering: insho mavzusining individual xususiyatlari hayot yoki syujet uchun qanday ahamiyatga ega.

 

Qanday qilib hikoyaviy insho yozish kerak

Hikoyaviy voqealarni ularning vaqt ketma ketligida aytib berishni o’z ichiga oladi. Masalan: “ Men yozgi ta’tilni qanday o’tkazdim”, “Hayotimdagi eng quvonchli kun”, 

Farzandingizni ertak ustida ishlashga tayyorlash uchun u bilan mavzuni muhokama qiling va u haqida yetarli ma’lumotga ega ekanligiga ishonch hosil qiling. Agar kerak bo'lsa, bilim bo'shliqlarini to'ldirish uchun Internetdan foydalaning. Keyin bolangizdan qog'ozga tushirmoqchi bo'lgan voqeani aytib berishini so'rang. Ushbu og'zaki tarix insho uchun asos bo'ladi.

 

  • Kirish. Boshlash uchun talaba muhokama qilinadigan voqealar vaqti va joyini qisqacha ko'rsatishi kerak.
  • Boshi. Harakat boshlanishi. Bu erda bo'lajak hikoya qahramonlarining qisqacha tavsiflari berilgan va avjidan oldingi voqealar tasvirlangan. 
  • Asosiy qism. Harakatning rivojlanishi hikoyaning asosiy voqeasiga olib keladi. Bu hikoyaning eng qizg'in va yorqin lahzasi bo'lishi kerak, buning sababi hamma narsa yozilgan.
  • Yakuniy qism. Hikoyaning oxiri. Kulminatsion nuqtadan keyingi voqealar tavsifi: qahramonlarning harakatlari nimaga olib keldi va barchasi qanday yakunlandi.
  • Xulosa. Oxirida talaba ushbu hikoyadan qanday xulosalar chiqargani haqida fikr yuritishi va qahramonlar va ularning harakatlariga o'z munosabatini bildirishi mumkin.

Munozarali inshoni qanday yozish kerak

Inshoni mulohaza yuritish ma'lum bir mavzu bo'yicha o'z fikrlaringizni taqdim etishni o'z ichiga oladi. Bu siz o'qigan kitobning sharhi, ijtimoiy hodisaga bo'lgan munosabatingiz haqidagi hikoya va boshqalar bo'lishi mumkin. Argument yozish uchun muammoni turli tomonlardan ko'rib chiqish va xulosalar chiqarish muhimdir. Misollar: "Do'stlik nima", "Jamiyat insonga qanday ta'sir qiladi.

Insho yozish ustida ishlashni boshlashdan oldin, bolangiz bilan ma'lum bir mavzu bo'yicha muhokama qilishga harakat qiling, unga o'z munosabatini bildiring va nima uchun u boshqacha emas, balki shunday deb o'ylashini tushuntiring. Ushbu munozaralar va, ehtimol, tortishuvlardan bola ish uchun material to'plashi mumkin.

Kirish. Munozarani boshlashda talaba mavzuda ko'rsatilgan muammoga o'z munosabatini bildirishi kerak. Buning eng qulay usuli ikki usulda amalga oshiriladi: 

• berilgan mavzuga mos keladigan iqtibos bilan argumentativ inshoni boshlash va unga o‘z roziligi yoki noroziligini bildirgan holda fikr bildirish;

• agar tezis (kirish) mavzuda aytilgan bo'lsa, masalan, "Go'zallik dunyoni qutqaradi", siz qarshi savol berishingiz mumkin: "Nima uchun ...?", "Bu haqiqatan ham ...?"

Argumentlar. Ishning asosiy qismida talaba o'quvchini o'z nuqtai nazari bilan rozi bo'lishga ishontirishi kerak. Buning uchun siz o'z tajribangizdan, adabiyotlardan iqtiboslardan, ekspert xulosalaridan, statistik ma'lumotlardan va hokazolardan foydalanishingiz mumkin. Dalillar qanchalik ishonchli va xilma-xil bo'lsa, shuncha yaxshi. Agar insho mavzusi juda ziddiyatli bo'lsa, muqobil nuqtai nazarni ko'rib chiqish va qarama-qarshi dalillarni

keltirish kerak : "Boshqa tomondan ...", "Boshqa fikr bor ...".

Xulosa. Xulosada siz yuqoridagilarni aniq va qisqacha umumlashtirishingiz kerak: qo'yilgan muammo jamiyat uchun qanday ahamiyatga ega ekanligini, uni hal qilish uchun nima qilish kerakligini va nima qilish kerakligini tasvirlab bering.