Reja:

1. Internetning o‘quvchilar hayotidagi o‘rni

2. Internetning foydalari

3. Internetning zararli tomonlari

4. Internetdan to‘g‘ri foydalanish

 

Kirish

Hozirgi davrda internet hayotimizning ajralmas qismiga aylanib bormoqda. U faqat kattalar uchun emas, balki maktab o‘quvchilari uchun ham katta ahamiyatga ega. Dars tayyorlashda, yangi ma’lumotlarni izlashda va hatto bo‘sh vaqtimizni o‘tkazishda internet asosiy yordamchilarimizdan biriga aylangan. Lekin har bir narsa kabi internetning ham foydali va zararli tomonlari bor. Internetni qanday ishlatishimiz bizning darslarimizga, bilimlarimizga va sog‘lig‘imizga katta ta’sir ko‘rsatadi. Ushbu inshoda internetning biz, o‘quvchilar, hayotidagi o‘rni, uning foydalari va salbiy jihatlari haqida batafsil gaplashaman.

Internetning o‘quvchilar hayotidagi o‘rni

Internet maktab o‘quvchilari uchun bilim olishning eng muhim vositasiga aylandi. Ilgari ma’lumotlarni kitoblar va kutubxonalardan izlash uchun ko‘p vaqt sarflangan bo‘lsa, hozirda internet orqali kerakli ma’lumotni bir necha soniyada topish mumkin. Masalan, tarix darsida muhim sanalar yoki biologiya darsida murakkab tushunchalarni tezda topa olamiz.

Bundan tashqari, internet darsdan tashqari bilim olish uchun ham katta imkoniyat beradi. Masalan, turli fanlardan qo‘shimcha video darslarni tomosha qilish, onlayn testlarni bajarish va hatto boshqa davlatdagi tengdoshlar bilan tajriba almashish imkoniyatini yaratadi. Hozirgi kunda aksariyat musobaqalar, loyihalar va tanlovlar ham internet orqali o‘tkaziladi. Bu o‘quvchilarning qobiliyatlarini namoyon qilishiga yordam beradi. Shuningdek, internet bizni dunyo bilan bog‘laydi va global jarayonlardan xabardor bo‘lishimizni ta’minlaydi.

Internetning foydalari juda katta va ular bizning o‘qish jarayonimizda, dunyoqarashimizni kengaytirishda muhim ahamiyatga ega. Mana, internetning asosiy foydalari:

  • Ta’lim olishning osonlashishi: Internet orqali biz istalgan mavzu bo‘yicha qo‘shimcha ma’lumot olishimiz mumkin. Videodarsliklar, interaktiv o‘yinlar va ta’limiy platformalar bilim olishni yanada qiziqarli qiladi.
  • Axborotga tezkor kirish: O‘quvchilar internet yordamida uy vazifasini bajarish yoki yangi mavzularni o‘rganish uchun kerakli materiallarni bir necha daqiqada topa olishadi.
  • Ijodkorlikni rivojlantirish: Internet orqali o‘quvchilar o‘z qiziqishlariga mos turli mashg‘ulotlarni topishlari mumkin, masalan, rasm chizishni o‘rganish, kod yozish yoki musiqiy asbob chalishni mashq qilish.
  • Global muloqot: Internet orqali boshqa davlatlarda yashovchi o‘quvchilar bilan tanishish, ularning hayoti va madaniyatini o‘rganish imkoniyati bor.
  • Hordiq va o‘yinlar: Ko‘p mantiqiy va rivojlantiruvchi o‘yinlar o‘quvchilarga nafaqat hordiq chiqarishda, balki fikrlash qobiliyatini oshirishda yordam beradi.

Internetning zararli tomonlari

Internetning hayotimizga foydasi katta bo‘lsa-da, uning zararli tomonlarini ham unutmaslik kerak. Ko‘p hollarda biz, o‘quvchilar, internetdan noto‘g‘ri foydalanib, qimmatli vaqtimizni bekorga yo‘qotib qo‘yamiz. Internetning salbiy ta’siri turli yo‘nalishlarda namoyon bo‘lishi mumkin.

Birinchidan, internetga qaramlik muammosi juda jiddiy. Ba’zan ijtimoiy tarmoqlar yoki o‘yinlarga shu qadar berilib ketamizki, dars qilishni yoki uy vazifalarini bajarishni unutamiz. Bu esa nafaqat baholarimizga, balki o‘qishga bo‘lgan qiziqishimizga ham salbiy ta’sir qiladi. Internetdagi vaqtimizni nazorat qilmasak, asosiy vazifalarimiz orqada qolib ketadi.

Ikkinchidan, internetda ko‘p foydasiz yoki yoshlar uchun mos bo‘lmagan ma’lumotlar bor. Ba’zida biror ma’lumot qidirib, tasodifan keraksiz yoki zararli saytga duch kelamiz. Bu nafaqat vaqtingizni behuda ketkazadi, balki ongimizga ham salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.

Uchinchidan, internetda uzoq vaqt o‘tkazish sog‘lig‘imizga zarar yetkazishi mumkin. Masalan, kompyuter yoki telefon ekraniga uzoq tikilib o‘tirish ko‘zlarni charchatadi, shu bilan birga bosh og‘rig‘ini keltirib chiqarishi ham mumkin. Bundan tashqari, jismoniy harakatsizlik sababli sog‘liq muammolari paydo bo‘ladi. O‘yinlar yoki boshqa mashg‘ulotlarga berilib ketib, na sport bilan shug‘ullanamiz, na toza havoda yuramiz.

Nihoyat, vaqtni behuda sarflash eng katta muammo hisoblanadi. Ba’zan internetda foydasiz narsalarni ko‘rib yoki uzoq o‘yin o‘ynab, o‘zimiz sezmasdan qanchalik ko‘p vaqtni yo‘qotamiz. Aslida, shu vaqtni dars tayyorlashga yoki foydali mashg‘ulotlarga ajratsak, ancha foydali ish qilgan bo‘lardik.

Shuning uchun biz, o‘quvchilar, internetdan foydalanishda ehtiyot bo‘lishimiz kerak. Agar uni faqat foydali maqsadlarda ishlatsak, u bizga zarar yetkazmaydi, aksincha, bilim va rivojlanishimizga yordam beradi.

 Internetdan to‘g‘ri foydalanish

Internet hayotimizning muhim qismiga aylangan bo‘lsa-da, undan to‘g‘ri foydalanishni o‘rganish juda muhim. Agar biz internetdan oqilona foydalanishni bilsak, u bizga zarar yetkazmasdan, aksincha, foydali bo‘lishi mumkin. Internetdan foydali foydalanish uchun bir nechta muhim qoidalarga rioya qilishimiz kerak.

Birinchidan, internetdan foydalanish vaqtini rejalashtirish juda zarur. Masalan, darsdan keyin internetda o‘tkaziladigan vaqtni aniq belgilash foydalidir. Har bir mashg‘ulotga vaqt ajratib, internetdan faqat kerakli ma’lumotlarni izlash yoki o‘qishga yordam beradigan vazifalar uchun foydalanish yaxshi odatdir. Shunda vaqtimizni bekorga yo‘qotmaymiz va darslarimiz ham orqada qolmaydi.

Ikkinchidan, faqat foydali va ishonchli saytlardan foydalanish kerak. Internetda ko‘plab ta’limiy platformalar, qo‘shimcha dars materiallari va foydali videolar bor. Masalan, matematika yoki tarix fanlari bo‘yicha qiziqarli ma’lumotlarni topish uchun maxsus ta’limiy saytlardan foydalanishimiz mumkin. Bu bizga nafaqat bilim olishda, balki darslarni qiziqarli qilishda ham yordam beradi.

Uchinchidan, ota-onalar va o‘qituvchilarning maslahatlariga rioya qilish muhim. Internetdan foydalanishda kattalarning nazorati bizni zararli ma’lumotlardan himoya qiladi. Shuningdek, noma’lum yoki shubhali sahifalarga duch kelsak, bu haqda darhol kattalarga aytishimiz kerak. Ularning maslahatlari bizni xavfsiz saqlashga yordam beradi.

Nihoyat, bo‘sh vaqtni faol o‘tkazish uchun internetdan chetga chiqishni ham o‘rganishimiz kerak. Masalan, sport bilan shug‘ullanish, kitob o‘qish yoki do‘stlar bilan o‘yin o‘ynash nafaqat foydali, balki qiziqarli hamdir. Haddan tashqari internetga bog‘lanib qolmaslik uchun vaqtni to‘g‘ri taqsimlash va faol hayot tarzini tanlash kerak.

Xulosa

Internet maktab o‘quvchilari uchun bilim olishning qudratli vositasidir. To‘g‘ri foydalanilsa, u o‘quvchilarning dunyoqarashini kengaytiradi, bilimlarini boyitadi va ularning kelajagini yorqin qiladi. Ammo, noto‘g‘ri foydalanish natijasida u vaqtni bekor o‘tkazish, sog‘liqka zarar yetkazish va boshqa salbiy oqibatlarga olib kelishi mumkin. Shuning uchun biz internetdan oqilona foydalanishni o‘rganishimiz va undan faqat yaxshi maqsadlar uchun foydalanishimiz lozim. Internet bizning yordamchimiz, lekin uni to‘g‘ri boshqarmasak, u vaqtimizni va bilim olish imkoniyatimizni yo‘q qilishi mumkin. Har bir o‘quvchi internetdan foydalanganida, o‘z maqsadlarini aniq belgilashi va ularga erishish uchun ishlatishi kerak. Shu yo‘l bilan biz o‘z bilim va qobiliyatlarimizni yanada rivojlantira olamiz.