Rasmlarni qayerdan topish mumkin deganda, birinchi navbatda Google va uning Tasvirlar bo'limi darhol yodga tushadi. Ko'rinishidan, siz o'zingiz yoqtirgan istalgan fotosuratni tanlashingiz va uni veb-saytingizga qo'shishingiz mumkin. Lekin bu unchalik oddiy emas. Barcha intellektual mulk u yoki bu tarzda mualliflik huquqi bilan himoyalangan va agar u egasining ruxsatisiz noto'g'ri ishlatilsa, natijada noxush oqibatlarga olib kelishi mumkin, masalan, yetkazilgan zararni qoplashni talab qiladigan sud jarayonlari yoki fotosurat joylashgan Internet-resursning ishlashini blokirovka qilish. Agar sizga mualliflik huquqi bilan himoyalangan ma'lum bir fotosurat yoqsa, siz egasini topib, undan foydalanish uchun ruxsat so'rashingiz kerak.

Agar barcha mavjud fotosuratlar qonun bilan himoyalangan bo'lsa, veb-sayt uchun fotosuratlarni qayerdan olsam bo'ladi? Bunga rasmlarning katta to'plamlariga ega fotostok-lar yordamga keladi.

Fotostok-lar (fotosurat zaxiralari) - fotosuratchilar ma'lum shartlar (litsenziyalar) ostida veb-sayt va boshqa veb-resurslar uchun fotosuratlarini joylashtiradigan rasm omborlari. Qisqa qilib aytganda fotostok-lar - fotosuratchilar va mijozlar o'rtasidagi vositachilardir.

 

Sayt uchun fotosuratlardan foydalanishni tartibga soluvchi litsenziya turlari:

1. Public Domain

Fotosurat muallifning vafotidan keyin 50-70 yil o'tgach, ommaviy foydalanishga (Public Domain) o’tadi. Ushbu litsenziya ostida siz mualliflik huquqisiz sayt uchun rasmlarni olishingiz mumkin.

2. Creative Commons

Creative Commons - bu mualliflar mualliflik huquqlarini boshqarish imkonini beruvchi litsenziyalarni (Creative Commons litsenziyalari deb ataladi) bepul foydalanish uchun yaratgan va nashr etgan tashkilot. Masalan, bunday litsenziyada ular o'zlarining fotosuratlarini nashr etish yoki tarqatishni taqiqlash huquqidan voz kechishlarini ko'rsatishi mumkin.

Ushbu litsenziyaning 6 ta turi mavjud: CC BY, CC BY-SA, CC BY-ND, CC BY-NC, CC BY-Nc-SA CC BY-NC-ND, ular baʼzi shartlar bilan farqlanadi, lekin ularda umumiy bo’liqlik bor: ularning barchasi fotosuratlardan veb-sayt va boshqa maqsadlarda foydalanishga ruxsat beradi, mualliflik sharti hisobga olgan holda. Eng mashhur SS0 litsenziyasi – eng keng huquqlarga ega va deyarli cheklovlarsiz litsenziya.

3. Royalty-Free

Ushbu turdagi litsenziya fotosuratni sotib olgandan keyin foydalanishga imkon beradi. Ushbu litsenziya pullik fotostok-larda keng tarqalgan.

4. Rights Managed

Ushbu litsenziya fotosuratni sotib olgandan keyin bir marta foydalanish imkonini beradi.

 

 

Veb-sayt uchun rasmlarni qayerdan qidirish mumkin?

Ro'yxatdagi barcha saytlar fotosuratlardan bepul foydalanish imkonini beradi. Ammo nusxa ko'chirish shartlari turli suratlar uchun farq qilishi mumkin. Masalan, ba'zi mualliflar o'zlarining eslatib o'tishlarini talab qiladilar yoki asl nusxani o'zgartirishni taqiqlaydilar. Shuning uchun yuklab olish sahifasidagi yordamchi ma'lumotlarini tekshirishni unutmang.

  1. Unsplash
    Sifatli fotosuratlar to'plamiga ega juda mashhur fotosuratlar to’plami.

    Litsenziya shartlari: CC0 - fotosuratlarni tijorat yoki notijorat maqsadlarda bepul yuklab olish va ishlatish mumkin, muallifning ruxsati talab qilinmaydi, lekin mualliflik huquqini ko’rsatish tavsiya etiladi.

     
  2. Pixabay
    Kreativ kontent yaratuvchilari o'z ijodlarini ushbu platforma orqali bo’lishadilar. Bu yerda siz nafaqat fotosuratlar, balki videolar, vektor grafiklari va musiqalarni ham topishingiz mumkin.

    Litsenziya shartlari: CC0 - fotosuratlarni tijorat yoki notijorat maqsadlarda bepul yuklab olish va ishlatish mumkin, muallifning ruxsati talab qilinmaydi, lekin mualliflik huquqini ko’rsatish tavsiya etiladi.

     
  3. Reshot
    Qiziqarli fotosuratlar, piktogrammalar va vektor rasmlari to'plamiga ega sayt. Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarni to'ldirish uchun juda mos keladi.

    Litsenziya shartlari: CC0 - fotosuratlarni tijorat yoki notijorat maqsadlarda bepul yuklab olish va ishlatish mumkin, muallifning ruxsati talab qilinmaydi, lekin mualliflik huquqini ko’rsatish tavsiya etiladi.

     
  4. Stockvault
    Rastr va vektor tasvirlar to'plamiga ega bo'lgan yana bir juda katta fotostok.

    Litsenziya shartlari: Commercial (tijorat maqsadlarida mualliflik huquqisiz foydalanish mumkin), Non-commercial (notijorat maqsadlarda mualliflik huquqisiz foydalanish mumkin) va CC0 (fotosuratlarni tijorat yoki notijorat maqsadlarida bepul yuklab olish va ishlatish mumkin, muallifning ruxsati talab qilinmaydi).

     
  5. Stocksnap
    Bepul yuqori aniqlikdagi rasmlarga ega sayt. Bu erda siz ham professional, ham havaskor fotosuratlarni topasiz.

    Litsenziya shartlari: CC0 - fotosuratlarni tijorat yoki notijorat maqsadlarda bepul yuklab olish va ishlatish mumkin, muallifning ruxsati talab qilinmaydi, lekin mualliflik huquqini ko’rsatish tavsiya etiladi.

     
  6. Free Images
    Ko'p sonli ajoyib suratlar, ularning aksariyati juda yuqori aniqlikda mavjud. Fotosuratda kameraning modeli haqida ma’lumot topishingiz mumkin.

    Litsenziya shartlari: CC0 - fotosuratlarni tijorat yoki notijorat maqsadlarda bepul yuklab olish va ishlatish mumkin, muallifning ruxsati talab qilinmaydi, lekin mualliflik huquqini ko’rsatish tavsiya etiladi.
     
  7. Foca Stock
    Fotosuratchi va UX dizayneri Jeffri Bestning loyihasi, u uzoq vaqt davomida jamoatchilik bilan baham ko'rmoqchi bo'lgan fotosuratlar va videolarni yaratgan va to'plagan.

    Litsenziya shartlari: CC0 - fotosuratlarni tijorat yoki notijorat maqsadlarda bepul yuklab olish va ishlatish mumkin, muallifning ruxsati talab qilinmaydi, lekin mualliflik huquqini ko’rsatish tavsiya etiladi.
     
  8. Foter
    300 milliondan ortiq yuqori aniqlikdagi fotosuratga ega fotostok.

    Litsenziya shartlari: barcha turdagi litsenziyalar, shu jumladan SS0.
     
  9. Life of Pix
    Ijodiy ishlarini baham ko'radigan fotosuratchilar hamjamiyati sayti. Rasmlar g'ayrioddiy. Suratlardan tashqari siz bu erda videolarni ham topishingiz mumkin.

    Litsenziya shartlari: CC0-fotosuratlarni tijorat yoki notijorat maqsadlarida bepul yuklab olish va ishlatish mumkin, mualliflik huquqi tavsiya etilgan bo'lsa-da, muallifning ruxsati talab qilinmaydi.
     
  10. Burst
    Yana bir bepul fotosuratlarga ega fotostok

    Litsenziya shartlari: CC0-fotosuratlarni tijorat yoki notijorat maqsadlarida bepul yuklab olish va ishlatish mumkin, mualliflik huquqi tavsiya etilgan bo'lsa-da, muallifning ruxsati talab qilinmaydi.