gffffd

Tug'ilgandan boshlab, bola intuitiv ravishda atrofidagi dunyoda mustaqil ravishda munosabatlarni o'rnatishni o'rganadi. U kattalarni diqqat bilan kuzatib boradi va birinchi boshqaruv dastagini - yig'lashni tezda o'zlashtiradi va uch yoshida u kattalarni manipulyatsiya qilish san'atini deyarli mukammal egallaydi. Bolaning tug'ilishidanoq, ota-onalar chaqaloqni qanday tarbiyalashlarini hal qilishlari kerak. 

Ota-onalarning yosh bolalar bilan munosabatlarining ikkita eng keng tarqalgan modeli mavjud. 

1-model - bola juda xam erka bo'lib, uning istaklari va injiqliklari barcha oila a'zolarining e"tirozsiz bo'ysunadi.

2-model - bolani ma'lum bir oila ierarxiyasiga o'rgatish, u yerda oilaning sevimli a'zosi, lekin butun oila tomonidan ta'qib qilinadigan "rahbar" emas. Biz ikkinchi model haqida alohida gaplashamiz. Bolalarning asabiyliklari juda keng tarqalgan hodisa. Psixologlar bir yoshdan 5 yoshgacha bo'lgan bolalarda isteriya chastotasini tahlil qilishdi. So'rovlarga ko'ra, isterika bolalarning 80 foizida sodir bo'lgan. Ba'zilar uchun ular oyiga 1-2 marta, boshqalari uchun kuniga bir necha marta sodir bo'ladi. Vaqti-vaqti bilan, hatto eng xotirjam va do'stona bola ham to'satdan, hech qanday sababsiz, to'plangan his-tuyg'ularga, ishonchsizlikka va qo'rquvga yo'l qo'yish uchun isterikaga tushib qolishi mumkin.

Bolalarning asabiylashish sabablari 

gfdz

-E'tiborni jalb qilish istagi 

-Bola va ota-onalar o'rtasidagi manfaatlar to'qnashuvi

- Norozilik yoki o'jarlik 

-O'z his-tuyg'ularingizni va istaklaringizni so'z bilan ifoda eta olmaslik

- O'zingiz xohlagan narsaga erishish istagi

- Boshqalarga taqlid qilish 

-Balanssiz psixotip

Ota-onalar ko'pincha quyidagi sabablar orqali bolada injiqlik va asabiylikni uyg'otadilar:

-Xulq-atvordagi nomuvofiqlik 

-Bola bilan munosabatlarda his-tuyg'ularning yetishmasligi yoki zaif ifodasi

-Haddan tashqari jiddiylik 

-Sevimli mashg'ulotlarning uzilishi 

-Kundalik rejimga rioya qilmaslik 

-Bolaning shaxsiy maydoniga e'tibor bermaslik

Oddiy fiziologik sabablarni e'tiborsiz qoldirib bo'lmaydi

-Yomon tush 

-Kasallik 

-Ochlik 

-Ortiqcha ish 

-Yuqori hissiy yoki jismoniy stress

Alomatlar

Isterikaning bir qator o'ziga xos belgilari bor, agar iloji bo'lsa, uni oldini olish uchun isteriya boshlanishidan oldin tushunish yaxshi bo'ladi: 

Ko'pincha isteriya muayyan hodisalar yoki vaziyatlar tufayli yuzaga keladi. Masalan, uxlamaslik uchun injiqlik, buvisining tashrif buyurishi  erkalik va hokazo. Isteriyadan oldin osongina o'qiladigan prekursorlar mavjud - yig'lash, xirillash, tez horlama, yuz terisining qizarishi, mushtlarni siqish. Isteriyaning o'zi kuchli qichqiriq va yig'lash, nafas olish qiyinlishuvi, ba'zida zo'ravonlik bilan chayqalish va hatto o'z-o'ziga zarar yetkazish (tirnash, tishlash va hatto boshni yuzaga urish) bilan tavsiflanadi. Qoida tariqasida, isteriya 10-15 daqiqadan bir soatgacha uzoq davom etishi mumkin.

Bolada injiqlik va asabiylik bo'lsa, nima qilish kerak

Avvalo, siz asabiylashish sababini tushunishingiz va iloji bo'lsa, uni yo'q qilishingiz kerak. Tantrum paytida bola o'zini tashlab ketilgan yoki rad etilgan his qilmasligi kerak, lekin ayni paytda u kattalarni manipulyatsiya qilish urinishining muvaffaqiyatsizligini his qilishi kerak. Isteriya uchun tomoshabin kerak bo'ladi va bola ongsiz ravishda "zaif bo'g'in" ni - uning talablarini qondirishi mumkin bo'lgan narsani tanlaydi.

Ota-onalar asabiylik(isterika) bilan kurashishni qanchalik tez o'rgansa, farzandining kelajagi uchun shunchalik yaxshi g'amxo'rlik qiladi. Kichkintoy oilaga kelishidan oldin ham, favqulodda vaziyatda xatti-harakatlar bo'yicha "tinchlik shartnomasi" shartlarini muhokama qilish kerak.

*Asabiylik va injiqlik paytida kattalar harakat qilmaydi yoki sabrsizlik yoki hayajonni ko'rsatmaydi. Juda erta yoshda reaksiyaga kirishishning eng samarali usuli injiqlikga (isterikaga)e'tibor bermaslikdir. 

*Bola "yo'q" va "mumkin emas" so'zlarini tushunishni o'rganadi. Boshqa oila a'zolarining orqasida bolaning talablarini yashirincha qondiradigan "eng mehribon" kattalarning yo'qligi.

*Jazo va baqirish muammoni hal qilishning yo'li emas. Vaziyatni nazorat qilishni yo'qotib qo'ysangiz, yordam uchun yaxshi psixolog va mumkin bo'lgan patologiyalarni istisno qilish uchun nevrolog bilan bog'lanishni unutmang. 

*Har bir bola individualdir - siz diqqat bilan bolangiz uchun samarali bo'lgan isteriyani to'xtatish usullarini kuzatishingiz va izlashingiz kerak.

Bolaning bir yoki ikki yoshda asabiylik  va injiqlik

iu

Bola ko'pincha allaqachon taniqli "yo'q" va "mumkin emas" so'zlariga qarshi norozilik bildiradi. Jang qilishning eng samarali vositasi chaqaloqni quchoqlash va suhbat, mehr va vaziyatni o'zgartirish bilan vaziyatdan chalg'itishdir. Agar u ishlamasa, injiqlikga e'tibor bermang - bolani ehtiyotkorlik bilan xavfsiz joyga (o'yinchoq yoki beshik) joylashtiring va xonani tark eting. Qoidaga ko'ra, bu yoshda bola bir necha kun ichida tezda "isteriya - men yolg'iz qoldim" munosabatlarini o'rganadi. Albatta, bu asab va irodani talab qiladi, lekin buni qanchalik tez qilsangiz, bola isteriyaning foydasizligini tezroq tushunadi. Bu bolalarning injiqliklariga qarshi samarali kurashish uchun eng qulay vaqt.

Bolaning 3 yoshda asabiylik va injiqlik

yhj

Bu yoshda bola allaqachon dunyoning kuchini sinab ko'radigan shaxsdir. U allaqachon o'z atrofidagi dunyo haqida o'z rasmini shakllantirmoqda, lekin shu bilan birga u ko'pincha isterikada chiqishni topadigan tajribalarini so'z bilan ifodalay olmaydi. Bu yoshda tungi isteriya ham boshlanishi mumkin. Chaqaloq "uch yoshli inqiroz" ni boshidan kechirmoqda. U bilan muzokaralar olib borish, ma'lum bir jiddiylik va mehrni almashtirish vaqti keldi. Asosiysi, bola uni sevishi va e'tiborga olinishiga shubha qilmasligi kerak. Unga o'z tanlovini qilish imkoniyatini bering, masalan, kiyimining rangini yoki shirinlik uchun meva pyuresi turini tanlashda. Unga aytingki, u allaqachon katta va aqlli va o'zi to'g'ri qaror qabul qiladi.

Agar siz isteriyani keltirib chiqaradigan hodisalarning naqshini tushunsangiz, bunday vaziyatlardan qochishga harakat qiling - boshqa faoliyat, o'yinchoq yoki gazak taklif qiling. Savollar bering, u bilan boshdan kechirgan his-tuyg'ulari va his-tuyg'ulari haqida gapiring.

Bola 5 yoshda asabiylik va  injiqlik

huj

Bu yana bir yosh inqirozi davri. Kichkina odam allaqachon o'zining shaxsiy maydoniga muhtoj, ba'zida bu yoshdagi bolalar ko'proq o'zini tuta bilishadi, endi o'z his-tuyg'ularini ota-onalari bilan muhokama qilishni xohlamaydilar va ba'zida ularning huquqlari va istaklari uchun qattiq kurashadilar. Shu bilan birga, ular ota-onalarning mehr-muhabbati va yordamiga juda muhtoj. Bu yoshda, isteriya vaqtida bolani qarovsiz qoldirishning iloji yo'q - u o'z ixtiyori bilan yoki o'ylamasdan o'ziga zarar yetkazishi mumkin. Agar isteriya vaqti-vaqti bilan takrorlansa, yordam uchun mutaxassislarga murojaat qilish tavsiya etiladi.

Ba'zi psixologlar 5 yoshdan boshlab siz bolangiz bilan muammolarni batafsil tahlil qilishni boshlashingizni tavsiya qiladi, ularni 3 darajaga bo'linadi - oson, o'rta va murakkab. Muammo haqida o'ylash zarurati ko'pincha kurtakdagi isteriyani yo'q qiladi. 

"Yengil" muammoni tezda hal qilish mumkinligiga va umuman umidsizlikka arzimasligiga rozi bo'ling. Qisqa mashqdan so'ng, bolaning o'zi oson muammolarni hal qilish algoritmini taklif qila boshlaydi. 

"O'rtacha" muammo odatda uning yechimini topish va amalga oshirish uchun biroz vaqt talab qiladi. Farzandingizni muammoni hal qilish usullarini siz bilan muhokama qilishga undash.

"Murakkab" muammo alohida e'tibor talab qiladi. Bolaga hayotda hamma narsa uning xohishiga ko'ra sodir bo'lmasligini tushuntirish kerak. Nima uchun bugungi kunda bu muammoni hal qilish mumkin emasligini va kelajakda uni hal qilish uchun nima qilish kerakligini tushuntiring.

Farzandingizni hatto eng kichik muammolarni ham muvaffaqiyatli hal qilish va to'g'ri mustaqil qarorlar qabul qilish uchun doimo mukofotlang.